15 YILIN ARŞİVİ

> Kadın caz vokalinin en büyük 50 sesinden biri kabul edilen Diane Schuur, Akbank?ın 20. yılına özel geliyor...

Cazkolik.com |

Bu yıl 20. yılını kutlayan Akbank Caz Festivali’nin özel konserlerinden biri 30 Eylül günü Cemal Reşit Rey salonunda gerçekleşecek. Yüzyılın en önemli 50 kadın caz vokalistinden biri olarak kabul edilen Diane Schuur’un konuk olacağı konser cazseverlere sadece başarılı bir kadın şarkıcıyı takdim etmeyecek, aynı zamanda son otuz yılın vokal geleneğine büyük katkısı olan bir efsaneyi ağırlamış olacak.

Son albümünü 2008 yılında "Some Other Time" ismiyle yayınlayan Schuur, bu albümünden bu yana dünya çapında pek çok konser verdi. Büyük bir caz geleneğinin içinden gelen ’diva’ geleneksel cazın kökenlerinden beslenmekle birlikte latinden, popa uzanan müzikal yelpazede gezinen şarkılarıyla en az üç kuşağın üzerinde etkisi olan bir isimdir.

Amerika’nın ünlü National Public Radio’su (NPR) 1988 yılında tüm cazseverler arasında çok geniş çaplı bir araştırmaya girişti. Amacı "Yüzyılın Sesleri; En Büyük 50 Kadın Sesi" adını verdiği anketle dinleyicilerinin en önemli kadın seslerini belirlemesiydi. Şimdi size burada listeyi yazıp dikkatinizi dağıtmak istemeyiz ama sözünü edeceğimiz detay bu anketle ilgili olduğu için konuya buradan girdik.

Diane Schuur işbu listenin 12. sırasında yer alan gerçek bir ’diva’. Bugün 57 yaşında olan Diane Schuur müzik çevresinin taktığı isimle "Deedless" iki Grammy ödüllü, yanına erişilmesi güç bir vokal efsanesi.

1953 yılında Seattle’ın banliyölerinden birinde dünyaya gelen Diane Schuur yoksul bir ailede yetişti. Öyle olmasaydı doğumu sırasında hastanede geçirdiği kaza sonucu kör kalır mıydı sizce? Bütün bir hayatın ta en başındaki isyankar talihsizlik, bu büyük ve saygın kadının bugün dünyanın en önemli seslerinden biri olmasını, dünyanın en önemli metropollerinde, Carnegie Hall’den en seçkin klüplere kadar konserler vermesini engellemedi ama...

Daha on yaşındayken ilk ’iş’ini Tacoma’da ki Holiday Inn otelinde alan Schuur hiç bir yanı berrak ve temiz olmayan büyük müzik dünyasının olabilecek her kokusunu daha bu yaşlarda koklamaya başlamıştı. Müziğe, daha doğrusu şarkı söylemeye karşı büyük bir tutkusu vardı. Adeta taptığı iki kadın Sarah Vaughan ve Dinah Washington ise (ki yazının en başında sözünü ettiğimiz anketin 3 ve 4. sırasını paylaşan kadınlar) içinde olmak istediği rüyayı çok önceden gerçekleştiren isimlerdi. Müziğe karşı sevgisinin farkında olan ailesi de onu destekledi. Eyalet okulunda, partilerde, okul konserlerinde söylediği şarkılarla ne denli farklı sese sahip olduğunu herkese açıkça hissettiriyordu. Doğuştan gelen görememenin yarattığı talihsizliği ve iç yarasını şarkı söylemeye başladığı zaman herkesi kendine hayran bırakan bir fenomen olarak yeniyordu büyük vokalist. Onaltısında kendi yazdığı şarkıları söyleyen yaratıcı yanı yüksek bir şarkıcıydı artık.

Herkesin hayatında öyle ya da böyle kırılma anları vardır. Mutlaka hepimizin başına gelmiştir. Bunlar kimi zaman hayatımızı olumlu etkileyen şeyler olurken kimi zaman da olumsuzluklarla doludur ama Diane Schuur için kırılma anı dediğimiz olay hayatının bugüne evrilmesini sağlayan çok önemli bir dönüm noktasıydı. 19 yaşında, Monterey Jazz Festival sahnesinde "Amazing Grace"i söylerken başına gelebilecek en önemli şey oldu, tüm zamanların en büyük caz müzisyenlerinden Stan Getz konserde dinlediği Schuur’un sesine hayran kaldı ve kendisiyle birlikte sahneye çıkmayı teklif etti. Dönemin Amerikan başkanının karısı Nancy Reagan Beyaz Saray’da çalmaları için Stan Getz’i davet ettiğinde yanında Diane Schuur’da vardı. Önünde açılan bu uzun ve başarılarla dolu koridorun içine dalmakta bir an bile tereddüt etmeyen büyük solist kendisine iki Grammy getiren yolun henüz başındaydı. Getz ile birlikte üç albüm kaydetti, daha doğrusu Getz, Schuur’un albümünde çaldı. 1987 yılında efsanevi Count Basie ile söyledi. Kendisine ilk Grammy ödülünü getiren albümü "Timeless"i 1986 yılında yayınladı. Ardında Count Basie Orchestra ile kaydettiği albümü geldi. 1994 yılında yayınladığı "Heart to Heart" tam 33 hafta boyunca Billboard listelerinde birinci sırada yer aldı, kimseler onu yerinden edemedi.

Bu noktada belki müziğinden söz etmek daha doğru olacaktır. Diane Schuur caz kökenli bir şarkıcı ve caz kökenlerini hiç bir zaman terketmemiş olmakla birlikte yine de klasik anlamda bir caz şarkıcısı sayılmaz. Caz, blues, smooth, pop, latin... tüm bu müziklerin ortak alanında üretmiş ve söylemiştir müziklerini. Buna örneğin ünlü blues gitaristi B.B.King ile yaptığı ve yine bir numaraya kadar çıkan parçası da dahildir. Ünlü Tonight Show’da sahne alması, Barry Manilow’la "Caribbean Jazz Project"i yapması, hepsi bu profile dahildir.

Amerikan caz eleştirmenlerinin sesini ve yorumunu her zaman övdüğü Diane Schuur ile ilgili eleştirdikleri tek konu, nerdeyse ortaklaşa seslendirmişler gibi ünlü şarkıcının sesindeki oyunculuğa ve hatta yapmacıklığa yatkın yanı ve yorumundaki aşırıya kaçabilen duygusallık eğilimi oldu hep. Bu detay, pek çok kez eleştirmenlerin albümlerinde ve performanslarında arada mutlaka değindikleri bir ayrıntı olmuştur. Ama, Londra’nın ünlü caz klübü Ronnie Scott’da verdiği ve "Live in London" adıyla albüm haline gelen konserindeki performansını da vokalin "pantheon"unda özel bir yer vermesini de bilmişlerdir. Bu konserde seslendirdiği "Besame Mucho" yorumu halen dillerdedir desek yeridir...

Daha önce de çeşitli kereler ülkemize gelen Diane Schuur Türk ca z dinleyicisinin yakından tanıdığı bir ’diva’. Özellikle 80’ler ve 90’ları yetişkin birey olarak yaşayan cazseverlerin yaklaşık otuz yıldır bir şekilde takip ettikleri Diane Schuur kendisine dünyanın en önemli 50 sesi arasında yer veren muhteşem sesi ile cazseverleri yine kendisine hayran bırakacaktır eminiz.

Diane Schuur diskografisi;

45’likleri;

1971 - Dear Mommy and Daddy / The Sun Is Shining

Decca Records - Jimmy Wakely, Producer

1971 - Faded Love / Lonely Road - Rainier Records

1972 - Christmas Moon / Christmas Is The Laughter Of A Child

Ripcord Records

Albüm;

1982 - Pilot of My Destiny

Second Sun Productions

GRP’den çıkan albümleri;

1984 - Deedles