Arto Peştemalcıgil ile HAPPY BIRTHDAY JAZZ > Duke Jordan > Booker Little > Scott LaFaro > Gene Ramey > Stanley Turrentine > Gerry Mulligan > Freddie Hubbard

Arto Peştemalcıgil ile HAPPY BIRTHDAY JAZZ > Duke Jordan > Booker Little > Scott LaFaro > Gene Ramey > Stanley Turrentine > Gerry Mulligan > Freddie Hubbard

Bu bölümün müzikleri her ismin altında ayrı ayrı video klipler olarak kayıtlıdır.


Happy Birthday Jazz!`a hoşgeldiniz, yoğun geçen Mart ayının ardından güneşin yüzünü gösterdiği, baharın cazı selamladığı Nisan`dan herkese merhaba...

Haftaya caz piyanonun duygulu isimlerinden Duke Jordan ile başladık. Salının ismi ise bir trompet efsanesi Booker Little. Derken bomba bir isim; Scott LaFaro Çarşamba gününün ilk efsanesi, çok genç yaşta hayatını kaybeden ismi olarak haftaya ve güne damgasını vuruyor. Perşembe günü de aynı, bu kez sıra Gene Ramey var... Efsaneler haftası Cuma günü tenor saksofonun dev ismi Stanley Turrentine ile devam ediyor. Cumartesi bir başka efsane Gerry Mulligan var ve haftayı en son yine bir efsaneyle kapatıyoruz; Freddie Hubbard.

Değerli okurlarım, bana yazarak eleştirilerinizi, isteklerinizi, köşeyle ilgili beklentilerinizi iletin lütfen. Ne de olsa bu benim ilk köşe yazarlığı deneyimim ve dolayısıyle her türlü katkıya açığım.

Arto Peştemalcıgil
arto@cazkolik.com


06 Nisan 2013, Cumartesi

Gerald Joseph "Gerry" Mulligan Amerikalı saksofoncu, klarnetçi, besteci ve aranjördür. Modern caz ve çağdaş müzik tarihinde oldukça önemli bir yere sahip olan Mulligan, öncelikle caz tarihinin öncü bariton saksofoncularından biri olarak tanınmaktadır. Bu garip görünümlü, hantal alete devrimsel nitelikte hafif bir sound getiren sanatçı, baritonu bir altocunun sürat ve maharetiyle çalmayı başarmıştır. Claude Thornhill, Miles Davis, Stan Kenton gibi isimlerle çalışmış değerli bir aranjör de olan Mulligan`ın 1950`lerin başlarında Chet Baker`in de yer aldığı piyanosuz quartet`i, bugün bile en önemli cool jazz gruplarından biri olarak kabul edilmektedir.

1927 yılında New York`ta doğan Gerry Mulligan 7 yaşında piyano çalmaya başlar ve daha sonra klarnet eğitimi alır. Sam Correnti`den saksofon dersleri alan Mulligan, onun teşvikiyle aranjörlüğe başlayacaktır. Ailesi Philadelphia`ya taşınınca 16 yaşındaki Gerry WCAU-CBS radyo orkestrası direktörü Johnny Warrington`u arayarak kendisine hizmet sunmayı teklif eder. Genç liseli çocuğun kararlılığından hoşlanan Warrington Gerry`nin aranjmanlarını satın alacak ve aynı zamanda yapıcı eleştirilerde bulunacaktır. Daha sonra Tommy Tucker`in grubu ve yeniden WCAU`da Elliot Lawrence için aranjörlük yapmayı sürdüren Mulligan, 1940`ların ortalarında Philadelphia`daki özel bir konserde Charlie Parker, Dizzy Gillespie ve Sarah Vaughan gibi dönemin yeni yıldızlarıyla birlikte sahne alarak tenor saksofon çalar. Konser sonrası Parker tarafından bir jam session`a davet edilen Mulligan sadece dinlemek için davet edildiğini düşünürken Parker çalmasında ısrar eder. Bird`ü reddetmek mümkün değildir. "Ölesiye korkmuştum," diye hatırlar Mulligan o günü, "ama Charlie oldukça yardımcı ve yüreklendiriciydi. Onun gibi birinin gençken insanı ittirmesinin hiçbir zararı olmaz." 19 yaşında Gene Krupa orkestrası ve akabinde Claude Thornhill orkestrasında müzisyen ve besteci olarak çalışan Mulligan, yine aynı dönem Gil Evans`la çalışmaya başlar ve John Lewis, Charles Mingus, Lee Konitz, George Russell, Thelonious Monk, Miles Davis, Jack “Zoot” Sims ve Al Cohn gibi isimlerle biraraya gelir. New York`un 1940`ların sonlarındaki yaratıcı müzik ortamından etkilenerek bestecilik ve aranjörlük üzerine yoğunlaşan Gerry Mulligan, modern cazın kilometre taşı niteliğindeki albümlerinden "Birth of the Cool"a paha biçilmez bir katkı sağlayacaktır. Orkestra ortamında emprovizasyonu ön plana çıkaran albüm, cazda yeni bir istikametin başlangıcını temsil etmektedir. Albümdeki 11 parçadan 6`sını ("Godchild", "Darn That Dream", "Deception", "Jeru", "Rocker" ve "Venus de Milo") Gerry Mulligan yazar ve/veya aranje eder, ancak Gerry`nin anlattığına göre "teoriye işlerlik kazandıran, provaları ayarlayan, salonları kiralayan ve genel olarak kırbacı şaklatan" Miles Davis`tir. Miles Gerry`ye çok hoşlandığı "Jeru" lakabını takmıştır. New York`ta kaydedilmesine rağmen batının "cool" yaşam tarzıyla özdeşleşen bu yeni sound “West Coast Jazz" olarak anılacaktır. 1949-1951 yılları arasında Miles Davis`in nonet`iyle performanslara çıkan ve bu arada tromboncu Kai Winding`le de çalışan Gerry Mulligan, Eylül 1951`de ilk albümü "Mulligan Plays Mulligan"ı kaydeder. İş olanaklarının azalması sonucu 1952 baharında Los Angeles`a yerleşen sanatçı önce Stan Kenton orkestrası için aranjmanlar yazar, daha sonra da trompette Chet Baker, basta Bob Whitlock/Carson Smith ve davulda Chico Hamilton/Larry Bunker`den oluşan ilk piyanosuz quartet`i kurar. Farklı özgeçmişlerine rağmen neredeyse manevi bir uyum içinde çalan Mulligan-Baker ikilisi the Haig kulübündeki performansları ve 1952 sonbaharında yaptıkları kayıtlarla büyük bir popülarite yakalarlar, ancak bu verimli ortaklık Mulligan`ın 1953 ortalarında uyuşturucu bulundurmaktan tutuklanması sonucu zamansız sona erecektir. Bu noktada ufak bir bilgi notunu araya sıkıştırıverelim: Mulligan quartet`iyle birlikte genellikle favori bestecisi olarak andığı ve tren ve demiryolu tutkusunu paylaştığı Duke Ellington`un yer aldığı turnelere çıkmış, Ellington da Mulligan ve kendi baritoncusu Harry Carney için “Prima Bara Dubla” parçasını bestelemiştir. 1954 yılında hapisten çıktıktan sonra valf tromboncu Bob Brookmeyer`le yeni bir müzikal ortaklık başlatan Gerry Mulligan, trompetçi Jon Eardley ve tenor saksofoncu Zoot Sims`in de katılımlarıyla grubu zaman zaman sextet`e genişletir; 1958 yılında trompette Art Farmer yer almaktadır. Diğer stilistlere saygı duyan oldukça esnek bir müzisyen olan Mulligan, 1957-1960 yılları arasında Thelonious Monk, Paul Desmond, Stan Getz, Ben Webster ve Johnny Hodges`le ayrı ayrı albümler yapar. Ayrıca 1958`de klasik Sound of Jazz televizyon programında çalar ve I Want to Live ve The Subterraneans filmlerinde rol alır. 1960 yılında ilk Concert Jazz Band`i oluşturan Mulligan kendisinin de dahil olduğu 5 reed (kamışlı), 6 brass (bakırlı) ve piyanosuz ritm grubundan oluşan topluluğuyla Village Vanguard`da sahne alır; ayrıca Kuzey Amerika ve Avrupa turnelerine çıkar ve Verve Records adına 5 albüm kaydeder. 1964 yılına dek varlığını sürdüren grupta zaman içinde Bob Brookmeyer, Zoot Sims, Clark Terry ve Mel Lewis de yer almışlardır. Concert Jazz Band dağıldıktan sonra aktivitesi nispeten azalan Mulligan 1968-1972 yılları arasında Dave Brubeck Quartet`le turneye çıkar ve Brubeck`in "The Light in the Wilderness" adlı oratoryosunun Cincinnati Senfoni Orkestrası tarafından yapılan kaydında solist olarak yer alır. Brubeck Mulligan`la ilgili görüşünü şu sözlerle ifade etmiştir: "Gerry Mulligan`ı dinlediğinizde bir parça içinde cazın geçmişini, bugününü ve geleceğini dinliyormuş hissine kapılırsınız, ve bu öylesine bir zevk ve saygıyla yapılmıştır ki aradaki geçişin farkına varmazsınız." 1970`ler boyunca part-time bir big band yöneten Mulligan`ın The Age of Steam albümü (1971/1972) ve özellikle de “K-4 Pacific" adlı bestesi trenlere duyduğu hayranlık sonucu ortaya çıkmıştır. Albümde, ki sanatçının eski Concert Jazz Band`inin bir uzantısı niteliğindedir, piyanosuz quartet ritm grubu fikri tersine çevrilerek piyano, gitar, bas, davul ve perküsyondan oluşan beşli bir ritm grubu kullanılmıştır. 1970 ve 80`leri genellikle orkestra için bir bariton saksofon repertuvarı oluşturma çalışmalarıyla geçiren Gerry Mulligan bir dönem soprano saksofon da çalmış, 1970`lerin ortalarında vibrafoncu Dave Samuels`in de yer aldığı bir sextet yönetmiş ve 1986`da bir plakta Scott Hamilton`la birlikte çalmıştır. 1990`larda mükemmel "no-name" quartet`iyle dünyayı dolaşan ve Miles Davis Nonet klasiklerini yeniden yorumlayan "Rebirth of the Cool Band" grubuyla performans ve kayıt çalışmaları yapan Gerry Mulligan, hayatının son anına kadar çalma isteğini kaybetmemiştir. Mulligan`ın besteleri arasında "Walkin` Shoes," "Line for Lyons," "Bark for Barksdale," "Nights at the Turntable," "Utter Chaos," "Soft Shoe," "Blueport," "Song for Strayhorn," "Song for an Unfinished Woman" ve "I Never Was a Young Man" yer almaktadır.

Sanatçının kariyeri boyunca elde ettiği ödüllerden bazılarıysa şunlardır: 1981 Grammy Ödülü (Best Jazz Instrumental Performance by a Big Band), Walk on the Water ile The Age of Steam, For an Unfinished Woman ve Soft Lights and Sweet Music albümleriyle Grammy adaylığı, 1982 The Birth of the Cool albümü ile Grammy Hall of Fame, 1982 Connecticut Arts ödülü 1984 The Big Band and Jazz Hall of Fame, 1988 Duke Ellington Fellow at Yale University 1990 Philadelphia Music Foundation Hall of Fame 1991 American Jazz Hall of Fame 1992 Lionel Hampton School of Music Hall of Fame 1994 Down Beat Jazz Hall of Fame 1995 Artists Committee for the Kennedy Center Honors for the Performing Arts. Ayrıca 42 yıl boyunca (1953–1995) the Down Beat dergisi okuyucu anketlerinde en iyi bariton saksofoncu ödülü.

Gerry Mulligan diskografisi: Lider olarak: 1950: The Gerry Mulligan Quartet The big band sides are from 1950, 1951: Historically Speaking, 1951: Mulligan Plays Mulligan (Prestige) - Mulligan`s first session as leader 1953: The Original Quartet With Chet Baker, 1953: Konitz Meets Mulligan (with Chet Baker), 1954: Gerry Mulligan quartet: Pleyel Concert, 1955: Gerry Mulligan and his Quartet (California Concerts or Jazz Goes To High School), 1955: Presenting the Gerry Mulligan Sextet (EmArcy) 1956: Mainstream of Jazz (EmArcy), 1956: At Storyville, 1957: Reunion with Chet Baker1957: Mulligan Meets Monk (with Thelonious Monk as co-leader), 1957: Blues in Time (Quartet with Paul Desmond Verve records, released on CD as Gerry Mulligan/Paul Desmond Quartet) 1957: Getz Meets Mulligan in Hi-Fi, 1958: Jazz Giants `58 (Verve), 1958: What Is There to Say? 1959: Gerry Mulligan Meets Ben Webster, 1960: Gerry Mulligan and the Concert Jazz Band at the Village Vanguard (with drummer Mel Lewis), 1961: Gerry Mulligan Meets Johnny Hodges, 1962: Live at the Olympia Paris, 1962: The Gerry Mulligan Quartets, 1963: Jeru (with Tommy Flanagan, Ben Tucker, Dave Bailey), 1963: The Great Gerry Mulligan (Crown Records), 1963: Night Lights (Philips Records) 1963: Spring is Sprung (quartet with Bob Brookmeyer) (Philips Records), 1964: Feelin` Good (Limelight Records), 1964: Complete Studio Recordings The Gerry Mulligan Sextet with Art Farmer, Bob Brookmeyer, 1965: If You Can`t Beat `Em, Join `Em, (Limelight Series), 1965: Something Borrowed / Something Blue (Limelight Records) (with Zoot Sims - Mulligan also plays alto sax), 1970: Live at the Berlin Philharmonie (with the Dave Brubeck Trio)). 1971: Age of Steam Gerry Mulligan and his Orchestra1974: Summit (Reunión Cumbre) with Astor Piazzolla, 1974: Gerry Muligan / Chet Baker: Carnegie Hall Concert, 1976: Gerry Mulligan meets Enrico Intra with Enrico Intra, 1983: Little Big Horn (GRP)1990: Lonesome Boulevard, 1992: Re-Birth of the Cool, 1993: Billy Taylor and Gerry Mulligan: Live at MCG (live, with pianist Billy Taylor at Manchester Craftsmen`s Guild (MCG) in Pittsburgh), 1993: Paraiso with Brazilian singer Jane Duboc, 1994: Dream a Little Dream Gerry Mulligan Quartet with Ted Rosenthal, 1995: Dragonfly The final recordings. Sideman olarak: Miles Davis ile, Birth of the Cool (1957), Charles Mingus ile, Charles Mingus and Friends in Concert (Columbia, 1972), Mel Tormé ve George Shearing ile, The Classic Concert Live (Concord, live, 1982)

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. "Jeru"!




05 Nisan 2013, Cuma

Stanley William Turrentine "Mr. T" ya da "The Sugar Man" olarak da anılan Amerikalı tenor saksofoncudur. Blues temelli koyu, dalgalı tonu ve duygulu ve yaratıcı bir groove`la çalışıyla tanınan Turrentine muhtelif ortamlarda kayıtlar yapmış olmasına rağmen daha ziyade 60`ların Blue Note soul-jazz jam`leri ve 70`lerin başında geçirmiş olduğu popüler fusion transformasyonuyla dikkat çekmiştir.
1934 yılında Pittsburgh`da doğan Stanley Turrentine babasının da teşvikiyle 11 yaşında saksofonu eline alır. İlk profesyonel çalışması Lowell Fulson`un blues grubuyladır. "Sound`umun o zamanlar oturmaya başladığını tahmin ediyorum," diye anlatır, "Blues`dan uzak duramıyordum. Grupta kör bir piyanist vardı, adı Ray Charles`tı." Fulson`dan ayrıldıktan sonra Cleveland`a yerleşen Turrentine önce Tadd Dameron`la çalışır, daha sonra da Earl Bostic`in R&B grubuyla yollara düşer. 1956-1958 yılları arasında orduda görev yaptıktan sonraysa Max Roach`un grubuna katılır, ki kariyerinin bu noktasında caz dünyasında kendisinden sözedilmeye başlanacaktır. Özellikle de Alfred Lion`un dikkatini çeken Turrentine, 1969 yılına dek sürecek bir Blue Note kontratı imzalar. Bu on yıllık süre zarfında Horace Parlan, Art Taylor, Jimmy Smith, Duke Jordan, Horace Silver, Duke Pearson ve Kenny Burrell gibi isimlerin albümlerinde sideman olarak çalar ve birkaç yıl boyunca da organist eşi Shirley Scott`la birlikte bir combo idare eder. Turrentine o yılları şöyle anlatır: "Bir sürü ufak mekan, kötü ses sistemleri, az sayıda dinleyici... Bedavacılara da çaldığımız çok olurdu. 3 günde New York`tan Los Angeles`a gider, arabada yer, arabada uyur, orgu da arkada bir römorkta taşırdık. İşe başladığımızda günler boyu hala yoldaymışız hissini üzerimizden atamazdık. Şu an anlatırken komik geliyor; ama o zamanlar hiç de o kadar eğlenceli değildi. Kulüplerin koridorları org için çok dardı ve bir keresinde Virginia`da yangın merdivenlerinden 3 kat yukarı taşımak zorunda kalmıştık. Ancak herşeye rağmen sahneye çıktığımızda bütün yüreğimizle çalardık." 1960`larda lider olarak da kayıtlar yapan ve özellikle küçük grup soul-jazz albümlerine ağırlık veren Stanley Turrentine, bunun yanısıra the Three Sounds grubuyla çalışır ve 60`ların ortalarında daha büyük grup denemelerinde de bulunur. 1970`lerin başında Shirley Scott`tan ayrılan sanatçı jazz fusion çalışmalarına yönelecek ve Creed Taylor`un CTI plak şirketiyle anlaşacaktır. CTI için yaptığı ilk plak olan "Sugar" en büyük başarılarından biri ve aynı zamanda CTI`nin de en önemli albümlerindendir. Freddie Hubbard, Milt Jackson, George Benson, Bob James, Richard Tee, Idris Muhammad, Ron Carter, Grant Green ve Eric Gale, Turrentine`in çalıştığı isimlerden sadece birkaçıdır. 1970 sonlarında Fantasy plak şirketi adına yaptığı kayıtlar ticari yönden başarılı olmakla birlikte eleştirmenlerce hoş karşılanmamışlardır. Buna rağmen üretkenliğini sürdüren sanatçı 1980`ler ve 90`lar boyunca asıl tarzı olan soul jazz`a dönecektir. 90`ların başından ölümüne dek Fort Washington, Maryland`de yaşayan Stanley Turrentine, 12 Eylül 2000`de geçirdiği ağır felç sonucu hayata veda etmiştir. Stanley Turrentine`in ağabeyi Tommy Turrentine de caz dünyasının yakından tanıdığı ünlü bir trompetçidir.

Stanley Turrentine diskografisi: Lider olarak: Blue Note Records: 1960 Look Out!, 1960 Blue Hour (with The Three Sounds), 1961 Comin` Your Way, 1961 Up at "Minton`s", 1961 Dearly Beloved, 1961 ZT`s Blues, 1962 That`s Where It`s At, 1962 Jubilee Shout!!!, 1963 Never Let Me Go, 1963 A Chip Off the Old Block, 1964 Hustlin`,1964 In Memory Of 1964 Mr. Natural, 1965 Joyride 1966 Rough `n` Tumble 1966 Easy Walker 1966 The Spoiler 1967 A Bluish Bag 1967 The Return of the Prodigal Son 1968 The Look of Love 1968 Common Touch 1968 Always Something There 1969 Another Story 1984 Straight Ahead 1986 Wonderland 1989 La Place 1993 Ballads CTI Records: 1970 Sugar 1971 The Sugar Man (released in 1975) 1971 Salt Song 1972 Cherry (with Milt Jackson), 1973 Freddie Hubbard / Stanley Turrentine In Concert Volume One 1973 In Concert Volume Two 1973 Don`t Mess with Mister T. Fantasy Records: 1974 Pieces of Dreams1975 In the Pocket 1975 Have You Ever Seen the Rain 1976 Everybody Come on Out 1977 Nightwings 1977 West Side Highway 1978 What About You! 1980 Use the Stairs. Diğer plak şirketleri: 1966 Let It Go (Impulse!) 1965 Tiger Tail (Mainstream Records), 1960 Stan "The Man" Turrentine Bainbridge 1976 Man with the Sad Face - Bainbridge (orig. released on Fantasy Recs.), 1977 Love`s Finally Found Me - Classic World, 1979 Soothsayer - Elektra, 1979 Betcha - Elektra, 1980 Inflation Elektra, 1981 Tender Togetherness Elektra, 1983 Home Again Elektra, 1991 The Look of Love Huub, 1992 More than a Mood Music Masters, 1993 If I Could Music Masters, 1995 Three of a Kind Meet Mr. T Minor Music, 1995 T Time Music Masters, 1995 Time  Music Masters, 1999 Do You Have Any Sugar? Concord Jazz. Sideman olarak: Kenny Burrell ile, 1963: Midnight Blue (Blue Note)1964: Freedom (Blue Note), Donald Byrd ile, 1964: Up with Donald Byrd (Verve) 1964: I`m Tryin` to Get Home (Blue Note), Astrud Gilberto ile, 1971: Gilberto with Turrentine (CTI), Roy Hargrove ile, 1993: With the Tenors of Our Time (Verve), Gene Harris ile, 1985: Gene Harris Trio Plus One (Concord Jazz), Freddie Hubbard ile, 1987: Life Flight (Blue Note), Duke Jordan ile, 1960: Flight to Jordan (Blue Note), Diana Krall ile, 1994 Only Trust Your Heart (GRP), Abbey Lincoln ile, 1959: Abbey Is Blue (Riverside) 1991: Devil`s Got Your Tongue (Verve), Les McCann ile, 1961: Les McCann Ltd. in New York (Pacific Jazz), Jimmy McGriff ile, 1969: Electric Funk (Blue Note), David "Fathead" Newman ile, 1988: Fire! Live at the Village Vanguard (Atlantic), Horace Parlan ile, 1960: Speakin` My Piece (Blue Note) 1961: On the Spur of the Moment (Blue Note), Duke Pearson ile, 1965: The Right Touch (Blue Note), Ike Quebec ile, 1962: Easy Living (Blue Note), Dizzy Reece ile, 1960: Comin` On! (Blue Note), Max Roach ile, 1959: Quiet as It`s Kept (Mercury) 1959: Moon Faced and Starry Eyed (Mercury)1960: Long as You`re Living (Enja) 1960: Parisian Sketches (Mercury), Shirley Scott ile, 1961: Hip Soul (Prestige), 1961: Hip Twist (Prestige), 1963: The Soul Is Willing (Prestige), : Soul Shoutin` (Prestige), 1964: Blue Flames (Prestige), 1964: Everybody Loves a Lover (Impulse!), 1964: Queen of the Organ (Impulse!), 1968: Soul Song (Atlantic), Horace Silver ile, 1968: Serenade to a Soul Sister (Blue Note), Jimmy Smith ile, 1960: Midnight Special (Blue Note), 1960: Back at the Chicken Shack (Blue Note), 1961: Prayer Meetin` (Blue Note) 1968: Stay Loose (Verve), 1982: Off the Top (Elektra / Musician) 1986: Go Fot Watcha Know (Blue Note), 1990: Fourmost (Milestone), Art Taylor ile, 1960: A.T.`s Delight (Blue Note), Tommy Turrentine ile, 1960: Tommy Turrentine with Stanley Turrentine (Time)

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Turrentine!




04 Nisan 2013, Perşembe

Gene Ramey Amerikalı double bassist`tir. Kansas City caz sahnesiyle yakınen ilişkili oldukça değerli bir basçı olan Ramey, "walking bass" stili ve swing`li sololarıyla birkaç onyıl boyunca sayısız session`a önemli katkıda bulunmuştur.

Austin, Texas doğumlu olan Ramey üniversite yıllarında trompet çalmış, daha sonra sousaphone`a geçerek George Corley`s Royal Aces, the Moonlight Serenaders ve Terrence Holder ile çalışmış ve nihayet 1932`de elektrik mühendisliği eğitimi almak için geldiği Kansas City`de basa olan ilgisini keşfetmiştir. Ramey`nin bas hocası ünlü Kansas City basçısı Walter Page`dir. 1930`larda Kansas City swing jazz sahnesinin demirbaşlarından biri haline gelen sanatçı, 1938-1943 yılları arasında Jay McShann`in orkestrasında çalmıştır. Teksas`lı davulcu Gus Johnson`la birlikte grubun itici gücünü teşkil eden Ramey, ayrıca orkestrada birlikte çaldığı Charlie Parker`la özel çalışmalar yaparak caz tarihinin bu dev isminin akor dizilerinde ustalaşmasına yardım etmiştir. Kansas City`de geçirdiği yıllarda Lester Young`la da ömür boyu sürecek bir arkadaşlık kuran Gene Ramey 1944`te New York`a yerleşmiş ve burada aralarında Coleman Hawkins, Luis Russell, Ben Webster, Dizzy Gillespie, Miles Davis, Oran “Hot Lips” Page ve Tiny Grimes`in de yer aldığı pek çok ünlü isimle birlikte çalışma imkanı bulmuş, 1947 yılındaysa Art Blakey`yle birlikte Thelonious Monk`un ilk trio`sunda yer almıştır. Sanatçıyı Monk`a Genius of Modern Music kayıtlarında eşlik ederken duymak mümkündür. 1950`lerde Count Basie orkestrasında çalan ve serbest basçı olarak sayısız stüdyo çalışmasına katılan Ramey, 1956 yılında piyanist Teddy Wilson`la birlikte Lester Young`un Jazz Giants ve Prez and Teddy albümlerinde yer almıştır. Ramey caz tarihçisi Cameron Addis`e göre bu kayıtlarda çok iyi tanıdığı swing dönemi müzisyenleriyle birlikte çalan Ramey formunun zirvesindedir ve bu fantastik session`ları favori kayıtları olarak göstermiştir. 1960`larda Chase Manhattan bankasında düzenli bir işe girmeyi seçen Gene Ramey Louis Armstrong`dan gelen bir iş teklifini geri çevirmiş, buna karşın Mugsy Spanier, Teddy Wilson, Jimmy Rushing ve Peanuts Hucko`yla birlikte çalışmış, ayrıca Jay McShann ve Eddie “Cleanhead“ Vinson`la birlikte Avrupa turnesine çıkmıştır. Bob Dylan`ın 1963 yılı çalışması “Don’t Think Twice It’s All Right”ta da yer alan sanatçı, basın bu tarz içindeki rolünden pek etkilenmediğini söyler. 1965 yılında piyanist Earl “Fatha” Hines ve Teksaslı saksofoncu Budd Johnson`la albüm kaydeden Ramey 60`ların sonuna doğru birkaç Avrupa turnesine katılmış, ancak yorucu hayat tarzı ve kariyeri boyunca karşı durduğu alkol düşkünlüğü sanatçıyı müzik piyasasındaki yerini yeniden değerlendirmeye itmiştir. 1976 yılında Austin, Texas`a geri dönen Gene Ramey küçük bir çiftlik işletmeye başlamış ve yavaş yavaş caz sahnesine de geri dönmüştür. 1977 ve 1979 yıllarında McShann`in orkestrasıyla yeniden Avrupa turnesine çıkan sanatçı 8 Aralık 1984`te evinde geçirdiği bir kalp krizi sonucu hayata veda etmiştir. Gene Ramey 2009 yılında the Austin Music Memorial`a kabul edilmiştir.

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Ramey!




03 Nisan 2013, Çarşamba

Rocco Scott LaFaro cazda basın rolünü değiştiren ve ölümünden sadece 10 gün önce Bill Evans`la tek bir gün içinde yaptığı kayıtlarla efsane sınıfına yükselen Amerikalı basçıdır. Aynı dün biyografisini yayınladığımız Booker Little gibi kısa kariyerini performans ve kayıt çalışmaları açısından dolu dolu geçiren LaFaro, ulaşmış olduğu yetkinlik düzeyiyle Charlie Haden ve Charles Mingus gibi enstrümanının devleriyle boy ölçüşebilmiştir.

Irvington, New Jersey`de doğup Geneva, New York`ta büyüyen LaFaro`nun babası da müzisyendir. Lisedeyken klarnet ve tenor saksofon çalan sanatçı bası ancak 18 yaşında eline alacaktır. Yoğun ve azimli, mesafeli ancak eğlenceyi seven bir kişi olarak tanımlanan LaFaro`nun lise son sınıfta kız arkadaşının yıllığına yazdıkları, onun müzik tutkusunu açıkça ortaya koymaktadır: "Hayatımızın sonuna kadar modern cazı yaşayacak, yiyecek ve uyuyacağız. Müzikle ilgili sana asla anlatamayacağım birşey hissediyorum. Duyduğumda deliye dönüyor ve kendim çaldığımda en vahşi duygulara gark oluyorum. Üst düzey bir performansçı olabileceğimi biliyorum ve bu tutkumu mutlaka gerçekleştireceğim." Aşırı bir bağlılıkla çalışan ve Buddy Morrow, Victor Feldman, Cal Tjader, Hampton Hawes, Chet Baker, Sonny Rollins ve Stan Kenton gibi değişik tarzlardan isimlerle birlikte çalan Scott LaFaro`nun stili, 1950`lerin sonlarına doğru inanılmaz bir hızla gelişir. Bugün esas olarak melodik stili ve virtüözlük yeteneğiyle anılan sanatçının erken dönem kayıtları, onun grup elemanı olarak basın standart rolünü ortaya koymakta da ne kadar başarılı olduğunu göstermektedir. 1959 yılında piyanist Bill Evans ve davulcu Paul Motian`la birlikte çalışmaya başlayan LaFaro, yılın sonunda Portrait in Jazz albümü için stüdyoya girer. Trio`nun "iletişimsel" olarak nitelendirilebilecek sound`u ve grup elemanlarının birbirleriyle etkileşimi dikkat çekici, LaFaro`nun Evans`la uyumuysa özellikle güçlüdür. Bu dönem ayrıca avant-garde saksofoncu Ornette Coleman`la da çalışan LaFaro, sanatçının Free Jazz ve The Art of the Improvisers albümlerinde çalar. Yıllar sonra Coleman LaFaro`yu şu sözlerle övecektir: "O zamanlar başka hiç kimsede olmayan fikirler üretebilirdi. Bir notanın sesini sadece başka bir nota çalarak değiştirebilirdi ve bunu basla yapabilen tanıdığım yegane müzisyendi. Scotty doğaldı, çalışı doğaldı, yaratma aşkıyla doluydu. Sadece müzikle ilgili konuşmuyorum, insanlığından da bahsediyorum. Neredeyse bir mistikti, oldukça spiritüeldi." Haziran 1961`de Bill Evans Trio New York`un Village Vanguard kulübünde 2 hafta sürecek bir çalışmaya başlar ve 25 Haziran Pazar günü Riverside Records grubun kulüpteki son performansını kaydeder. Sonuçta ortaya çıkan Sunday at the Village Vanguard ve Waltz for Debby plakları caz tarihinin en etkileyici albümleri arasına girip bas ve davulun eşlikçilikten ziyade eşit rol oynadıkları modern caz piyano trio`su için model oluşturacaklardır. Albümler LaFaro`nun ulaştığı yaratıcılık seviyesini belgelemenin yanısıra sanatçının ”Gloria’s Step” ve “Jade Visions" adlı bestelerini de içermeleri açısından önemlidirler. Vanguard çalışması bittikten bir hafta sonra LaFaro Stan Getz`le birlikte Newport Caz Festivali`nde çalar. 6 Temmuz Perşembe sabahı batı New York eyaletinde bir arkadaşının evinden dönerken muhtemelen uyuyakalır ve bir ağaca çarparak olay yerinde can verir. Caz dünyası şoktadır. LaFaro`yu Newport`ta dinleyen basçı Ray Brown Downbeat dergisine şöyle konuşacaktır: "Bu olay enstrümanı 10 yıl geriye götürecek. Başka birinin onun yaptıklarına yetişebilmesi bu kadar zaman alacak." Perişan olan Bill Evans sonraki 6 ay boyunca piyano çalamamıştır. Scott LaFaro`nun ölümü ani, beklenmedik ve son derece acımasız biçimde gerçekleşmiş, ancak sanatının etkisi neredeyse yeni başlamıştır. Çağdaş basçı Christian McBride`a göre basın bir solo enstrümanı olmasına öncülük eden Duke Ellington`un 1940`ların başındaki basçısı Jimmy Blanton bas çalışında Eski Ahit`i, enstrümanı ritmik olarak daha serbest ve iletişimsel hale getiren LaFaro`ysa Yeni Ahit`i temsil etmektedir. 2009 yılında sanatçının ablası Helene LaFaro-Fernandez tarafından yazılan "Jade Visions" adındaki Scott LaFaro biyografisi Kuzey Teksas Üniversitesi Yayınları`ndan piyasaya çıkmıştır. Yine aynı yıl Resonance Records etiketiyle yayınlanan "Pieces of Jade" ise LaFaro`nun grup lideri olduğu ilk albüm olma özelliği taşımaktadır. Albüm La Faro`nun 1961 yılında New York`ta piyanist Don Friedman ve davulcu Pete LaRoca eşliğinde kaydettiği 5 parçayla sanatçının 1960 sonlarında bir prova esnasında Bill Evans`la birlikte kaydettiği 22 dakikalık bir "My Foolish Heart" alıştırmasını içermektedir.

Scott LaFaro diskografisi: Ornette Coleman ile, Free Jazz: A Collective Improvisation (Atlantic, 1961), Ornette! (Atlantic, 1962), The Art of the Improvisers (Atlantic, 1970), Twins (Atlantic, 1971), Bill Evans ile, Portrait in Jazz (Riverside, 1960), Explorations (Riverside, 1961), Sunday at the Village Vanguard (Riverside, 1961), Waltz for Debby (Riverside, 1962), Booker Little ile, Booker Little (Time, 1961), Hampton Hawes ile, For Real (Contemporary, 1958), Victor Feldman ile, The Arrival of Victor Feldman (Contemporary Records, 1958), Pat Moran ile, Pat Moran Trio (Bethlehem Records, 1957)

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. LaFaro!




01 Nisan 2013, Pazartesi

Irving Sidney "Duke" Jordan Amerikalı caz piyanistidir. Uzun bir kariyere sahip olmasına rağmen öncelikle Charlie Parker`ın klasik quintet`inin piyanisti olarak hatırlanır. Bebop döneminin önde gelen piyanistlerinden biri olarak caz panteonundaki yerini almıştır.

1922 yılında New York`ta doğan Irving Sidney Jordan 8 yaşında piyano dersleri almaya başlar ve eğitim gördüğü Brooklyn Automotive High`dan 1939 yılında mezun olduktan sonra tromboncu Steve Pulliam`ın septet`ine katılır. 1941 yılında Harlem`deki Clark Monroe`s Uptown House kulübünde çalışırken yeni müzikal deneylerin bebop formunda kristalizasyonuna şahit olur. Cazla Teddy Wilson, Art Tatum ve çağdaşlarını dinleyerek tanışan, ancak daha sonra Bud Powell, Thelonious Monk, Dizzy Gillespie ve Charlie Parker`in erken dönem çalışmalarını da takip eden Jordan, o zaman için devrim niteliğindeki bu yeni stilin ilk icracılarından biri olmuştur. Bir süre Coleman Hawkins`le birlikte Kelly`s Stable kulübünde çalan Jordan, daha sonra bir yıl boyunca Savoy Ballroom`un part-time yerleşik grubu Savoy Sultans`ın piyanistliğini yapar. 1946-1948 yılları arasında Miles Davis, Max Roach ve Tommy Potter`la birlikte the Charlie Parker Quintet`te yer alan sanatçı “Embraceable You", “Crazeology", "Dewey Square", "Bongo Bop", "Bird of Paradise" ve “Scrapple From the Apple" gibi Bird klasiklerinde piyano koltuğundadır. Bird`le birlikte olduğu dönem birkaç ay Roy Eldridge`le çalışan ve Eldridge`in big band`iyle bir albüm kaydına da katılan Jordan, Bird`den ayrıldıktan sonra Stan Getz`in grubuna katılır (1949). 1950`ler boyunca New York`ta serbest olarak çalışan ve bu süre zarfında zaman zaman Oscar Pettiford`la, bazen Birdland`deki gruplarla ve 1950-1951 yıllarında Sonny Stitt / Gene Ammons quintet`le birlikte çalan Duke Jordan`ın bu dönem çalışında blues ve gospel izleri daha fazla gözükmekle birlikte bebop sound`unun etkisi hala ağırlıktadır. 1954`te bestecilik yönünü ön plana çıkaran sanatçının en ünlü çalışması olan "Jordu" ilk olarak the Max Roach-Clifford Brown Quintet tarafından kaydedilmiş, kısa bir süre sonra da Jordan kendi eserini Julius Watkins grubunun sideman`i olarak Blue Note adına plağa almıştır. Jordan`ın bir diğer önemli bestesiyse Roger Vadim’in Les Liaisons Dangereuses filminin soundtrack`i için yazdığı "No Problem"dir. 1958 yılında Kenny Dorham, Don Byas ve Kenny Clarke`la birlikte bir süreliğine Avrupa`da çalışan Duke Jordan, 1960`ların ortalarında bir dönem geçimini sağlayabilmek için New York`ta taksi şoförlüğü yapar. 1970`lerde Avrupa`ya geçerek Kopenhag`da kendi trio ve quartet`lerini yöneten sanatçı, 1978 yılında temelli olarak bu şehre yerleşir. 2006 yılındaki ölümüne dek Kopenhag`da yaşamayı sürdüren Jordan, Danimarkalı plak şirketi SteepleChase Records adına 30`dan fazla albüm kaydetmiştir. 1952-1962 yılları arasında ünlü caz şarkıcısı Sheila Jordan`la evli kalan sanatçının bu birlikteliğinden Tracey J. Jordan adında bir kızı olmuştur. Duke Jordan`a ayırdığımız bu kısa bölümü, sanatçının genel tavrı ve karakteri hakkında fikir veren bir anekdotla noktalayalım. Anlatan, Jordan`ın albüm kayıtlarından birine katılan caz yazarı Doug Ramsey: “The More I See You” adlı parça medium-up tempoda kaydedilmiş ve Duke`un introsu Parker`la kaydettiği plakları hatırlatmıştı; kaydın en iyi sololarından biriydi. Ben kontrol odasındaydım ve bu esnada hayranlıkla sallanan başları görmüştüm. Daha sonra Jordan içeri girip "iyi miydi ?" diye sorduğunda herkes dağıldı."

Duke Jordan diskografisi: Lider olarak: Jor-du (Prestige PR 7849) Jazz Laboratory Series: Do It Yourself Jazz, Vol. 1 (Signal S 101), Duke Jordan Trio and Quintet (Signal S 1202), Flight to Jordan (Blue Note CDP 7 46824-2), Les Liaisons Dangereuses (Charlie Parker PLP 813), East and West of Jazz (Charlie Parker PLP 805) with Sadik Hakim The Murray Hill Caper (Spotlite (E) DJ 5), Flight to Denmark (SteepleChase (D) SCS 1011), Two Loves (SteepleChase (D) SCS 1024), Truth (SteepleChase (D) SCS 1175), Misty Thursday (SteepleChase (D) SCS 1053), Duke`s Delight (SteepleChase (D) SCS 1046), Lover Man (SteepleChase (D) SCS 1127), Duke Jordan Live in Japan, Vol. 1-3 (SteepleChase (D) SCS 1063), Sideman olarak: Art Blakey - Les Liaisons Dangereuses (Fontana (F) 680 203) Art Farmer - Art Farmer Quintet featuring Gigi Gryce (Prestige, 1955) Barney Wilen - Barney (RCA (F) 430053), Un Temoin dans la Ville (Fontana (F) 660 226-MR), Barry Miles - Miles of Genius (Charlie Parker PLP 804), Cecil Payne - Bird Gets the Worm (Muse MR 5061), Shaw `Nuff (Charlie Parker PLP 506), The Connection (Charlie Parker PLP 806), Performing Charlie Parker Music (Charlie Parker PLP 801), Cecil Payne Quartet and Quintet (Signal S 1203), Cecil Payne/Duke Jordan - Brooklyn Brothers (Muse MR 5015), Charles McPherson - Beautiful! (Xanadu 115), Clark Terry`s Big-B-A-D-Band Live at the Wichita Jazz Festival (Vanguard VSD 79355), Coleman Hawkins and his Orchestra (Decca 27853), Dizzy Reece - Comin` On (Blue Note CDP 7243 5 22019-2), Doug Watkins - Watkins at Large (Transition TRLP 20) Eddie Bert (Discovery DL 3024), Gene Ammons - Blues Up and Down, Vol. 1 (Prestige PR 7823), The Happy Blues (Prestige PRLP 7039), All Star Sessions (Prestige PRLP 7050), Gigi Gryce/Phil Woods - Jordu (Savoy MG 12146), Louis Smith - Here Comes Louis Smith (Blue Note BLP 1584), Hooray for Stan Getz (Session Disc 108), Julius Watkins Sextet, Vol. 1&2 (Blue Note CDP 7243 4 95749-2), Kenny Burrell - Blue Lights, Vol. 1 (Blue Note BLP 1596), Blue Lights, Vol. 2 (Blue Note BLP 1597), Swingin` (Blue Note (J) GXF 3070), Oscar Pettiford / Vinnie Burke - Bass by Pettiford/Burke (Bethlehem BCP 6), Rolf Ericson American All Stars (Metronome (Swd) JMLP 2-105), Sam Most - Mostly Flute (Xanadu 133), Sonny Stitt - Stitt`s Bits (Prestige PRLP 7133), The Champ (Muse MR 5023), Sonny Stitt & the Top Brass (Atlantic SD 1395), Stan Getz - Duke Ellington 25th Anniversary Concert (FDC (It) 1005), Getz Age (Roost RLP 2258), Move! (Natasha Imports 4005), Sweetie Pie (Philology (It) W 40-2), The Complete Roost Recordings (Roost CDP 7243 8 59622-2), The Way You Look Tonight c/w Stars Fell on Alabama (Mercury 89025x45), Stan Getz Plays (Norgran MGN 1042), Stan Getz Quintet Live at Carnegie Hall (Fresh Sound (Sp) FSCD 1003), Stan Getz Quintet Live at the Hi-Hat 1953, Vol. 1 (Fresh Sound (Sp) FSCD 1014), Stan Getz Quintet Live at the Hi-Hat 1953, Vol. 2 (Fresh Sound (Sp) FSCD 1015), Teddy Williams - Touch of the Blues c/w Dumb Woman Blues (Prestige 715), The Birdlanders, Vol. 1 (Period SPL 1211), The Birdlanders, Vol. 2 (Period SPL 1212), The Birdlanders, Vol. 3 (Period SPL 1213), The Return of Howard McGhee (Bethlehem BCP 42), Tina Brooks - True Blue (Blue Note BLP 4041).

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Jordan!




 02 Nisan 2013, Salı

Booker Little, Jr Amerikalı trompetçi ve bestecidir. Henüz 23 yaşında hayata veda etmiş olmasına rağmen caza önemli katkıda bulunan Little, Clifford Brown`dan sonra kendi soundunu geliştirmiş ilk trompetçilerden kabul edilmektedir.

Memphis, Tennessee`de doğan Booker Little öncelikle trombon çalmayı deneyecek, 12 yaşındaysa klarnete geçecektir. 14 yaşında trompet çalmaya başlayan Little, Memphis`in bereketli müzik ortamında piyanist Phineas Newborn, Jr., gitarist ağabeyi Calvin, trompetçi kuzeni Louis Smith, bir diğer piyanist Harold Mabern ve saksofoncu George Coleman, Charles Lloyd ve Frank Strozier gibi geleceğin ünlü caz müzisyenleriyle jam session`lara katılarak yetişir. 1954 yılında trompet ve beste eğitimi almak üzere Memphis`i terkederek Chicago Müzik Konservatuarı`na kaydolan Little, burada tenor saksofoncu Johnny Griffin, davulcu Walter Perkins ve basçı Bob Cranshaw`la birlikte çalma olanağı bulur. Konservatuardaki ikinci yılında 9 ay boyunca Sonny Rollins`le aynı odayı paylaşan sanatçı, müzik anlayışı hususunda Rollins`ten önemli ölçüde etkilenecektir. O dönemi Nat Hentoff`a şöyle anlatır: "Sonny beni diğer müzisyenlerden fazlaca etkilenmemem gerektiği konusunda uyarırdı. Çok fazla plak dinlememem gerektiğini söylerdi, çünkü aslında solistlerin çalışını taklit etmek için dinlediğimi hissederdi. `Kendin olmalısın` derdi bana, `iyi ya da kötü`." Rollins ayrıca Booker Little`i 1955 yılında davulcu Max Roach`la tanıştırır ve grubun trompetçisi olan Clifford Brown bir yıl sonra trafik kazasında hayatını kaybedince Roach Little`dan gruba katılmasını ister. O dönem hala eğitimine devam eden Little teklifi geri çevirecek ve gruba trompetçi olarak Kenny Dorham katılacak, ancak Haziran 1958`de mezun olur olmaz St. Louis`ye uçan Little Dorham`ın yerini alacaktır. Şubat 1960`a kadar Roach`un grubunda kalan Booker Little On the Chicago Scene, Max Roach Plus Four at Newport, Deeds Not Words (Little`in ilk kaydedilmiş bestesi olan “Larry-Larue”yi içermektedir), Award Winning Drummer ve The Many Sides of Max Roach gibi önemli albüm kayıtlarında çalar. Kendi adına yaptığı ilk albüm olan Booker Little 4 & Max Roach`u ise Ekim 1958`de George Coleman, Tommy Flanagan, Art Davis ve Max Roach`tan oluşan bir grup eşliğinde kaydeder. 1960 yılı Little`in kısa müzik kariyerinin zirvesidir: Roach`la birlikte siyah tarih bilincini yansıtan protesto niteliğindeki We Insist! – Freedom Now Suite albümünde yer alır ve yine aynı yıl lider olarak ikinci çalışması olan Booker Little`i kaydeder. Eric Dolphy`yle kısa ancak etkisi günümüze dek süren müzikal ortaklığını başlattığı yıl da 1960`tır. İkilinin Aralık 1960`ta Jaki Byard, Ron Carter ve Roy Haynes eşliğinde kaydettikleri ilk albümleri Far Cry tartışmasız bir klasiktir. 1961 yazında Little ve Dolphy piyanoda Mal Waldron, basta Richard Davis ve davulda Ed Blackwell eşliğinde New York`un Five Spot kulübünde sahne alarak cüretkar müzikal fikirlerini kayıt stüdyosunun sınırlamaları olmaksızın serbestçe sergileme olanağı bulurlar. Five Spot session`larından bazıları üç albüm halinde (Eric Dolphy at the Five Spot, Vols. 1 & 2, ve Memorial Album) dinleyiciye ulaştırılmıştır. Booker Little`in 1961 yılındaki diğer önemli çalışmaları kendi adına kaydettiği son iki albüm olan Out Front ve Victory and Sorrow (Booker Little and Friend adı altında yeniden yayınlanmıştır), ki ikisi de olağanüstü güzel albümlerdir, Max Roach`la yeniden çalıştığı Percussion Bitter Sweet, brass bölümünde yer aldığı John Coltrane’in Africa/Brass albümü ve Abbey Lincoln’e eşlik ettiği Straight Ahead adlı çalışmadır. 4 yıldan kısa bir sürede yaptığı kayıtlarla birçok müzisyenin hayatı boyunca ürettiğinden daha üstün eserler sergileyen Booker Little, çok parlak bir kariyerin henüz eşiğindeyken 5 Ekim 1961`de üremi komplikasyonları sonucu hayatını kaybetmiştir.

Booker Little diskografisi: Lider olarak: 1958: Booker Little 4 and Max Roach (United Artists), 1960: Booker Little (Time), 1961: Out Front (Candid Records) with Julian Priester, Eric Dolphy, Don Friedman, Ron Carter, Art Davis, Max Roach, 1961: Booker Little and Friend (Bethlehem), This album was re-released under the name Victory and Sorrow. Sideman olarak: Max Roach ile, Max Roach + 4 on the Chicago Scene (EmArcy, 1958) Max Roach + 4 at Newport (Emarcy, 1958), Deeds, Not Words (Riverside, 1958), Award-Winning Drummer (Time, 1958), The Many Sides of Max (Mercury, 1959), We Insist! (Candid, 1960), Percussion Bitter Sweet (Impulse!, 1961), Eric Dolphy ile, Far Cry (Prestige, 1960), At the Five Spot (New Jazz / OJC, 1961), John Coltrane ile, Africa/Brass (Impulse!, 1960), Slide Hampton ile, Slide! (Strand, 1959), Bill Henderson ile, Bill Henderson Sings (Vee Jay, 1959), Abbey Lincoln ile, Straight Ahead (Candid, 1961), Frank Strozier ile, The Fantastic Frank Strozier (Vee-Jay, 1960).

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Little! 




 

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN


Arto Peştemalcıgil

  • Instagram
  • Email

Yorum Yazın

Siz de yorum yazarak programcımıza fikirlerini bildirin. Yorumlar yönetici onayından sonra sitede yayınlanmaktadır. *.