Michel Petrucciani

Michel Petrucciani

Michel Petrucciani Fransız caz piyanisti. Doğuştan osteogenesis imperfecta hastalığından muzdarip olan ve bu yüzden fizik olarak gelişemeyen Petrucciani, ağrılar içindeki kollarına rağmen kuşağının en güçlü ve başarılı piyanistlerinden biri olmayı başardı. İtalyan bir aileden dünyaya gelen Michel Petrucciani`nin babası Tony gitarist, ağabeyi Louis ise basçıydı. Konuşmayı öğrenmeye başladığı sıralar Wes Montgomery sololarını mırıldanan Petrucciani, 10 yaşında kendisi üzerinde büyük etkisi olan Bill Evans`ı dinlemeye başladı. Lirik stilini ve melodi artikülasyonunu da Evans`la erken yaşta tanışmasına borçluydu. 4 yaşında klasik piyano eğitimine start veren Petrucciani, 9 yaşında da ailesiyle birlikte müzik yapmaya başlamıştı. 13 yaşındayken ilk ciddi sahne tecrübesini Cliousclat Festivali`nde yaşadı; sahneye taşınması gerekmiş ve piyano pedalına ulaşabilmesi için özel bir bağlantı kullanmıştı. Tüm bu dezavantajlarına rağmen muazzam bir güç ve coşkuyla çaldı. Aynı festivalde performans sergileyen trompetçi Clark Terry`nin o gün bir piyaniste ihtiyacı vardı; Michel bu pozisyona aday olduğunu söyleyince Terry önce bunun bir şaka olduğunu düşündü ve "bir blues çal bakalım" dedi. Michel çalmaya başladığı an kendisini kucakladı ve bu herşeyin başlangıcı oldu.

 

Paris`te Kenny Clarke ve Clark Terry`yle çalan Michel Petrucciani, profesyonel kariyerine aynı evi paylaştığı davulcu Aldo Romano`yla birlikte çalışarak başladı. Owl Records adına kayıtlar yaptı ve bu esnada şirketin sahibi Jean-Jacques Pussai ile dostluk kurdu. Pussai, Petrucciani`nin kayıt yapmak için daima aceleci davrandığını ve "vakit kaybetmek istemiyorum" dediğini hatırlar. Sanatçı Aldo Romano`ya da bağlı kalmak istemiyordu. Romano o günleri şöyle anlatır: "Benimle kendini özgür hissetmiyordu. Kaçmaya, gidebileceği kadar uzağa gitmeye ihtiyacı vardı, ve bu da California`ydı." 1982 yılında California`ya ayak basan Michel Petrucciani, emekliye ayrılmış olan saksafoncu Charles Lloyd`u ziyaret etti. Lloyd o zamanlar grup elemanlarının kendisinden daha fazla ilgi çekmeye başlamaları üzerine çalmayı bırakmıştı. Ancak Petrucciani`nin çalışından o denli etkilendi ki onunla turneye çıkmayı kabul etti. Petrucciani ve Lloyd`un West Coast turu büyük bir başarıyla sonuçlanınca ikili çalışmalarını uluslararası arenaya taşımaya karar verdiler. 22 Şubat 1985`te Lloyd Petrucciani kollarında olduğu halde New York Town Hall sahnesine çıktı ve onu piyano sandalyesine oturtarak cazın tarihi akşamlarından birinin startını verdi: One Night with Blue Note filminin kaydıydı bu. Filmin yönetmeni John Charles Jopson bu sahnenin kendisini gözyaşlarına boğduğunu anlatır. Petrucciani ve Lloyd`un Montreux Caz Festivali`nde sergiledikleri performans kaydedilmiş ve ikili 1982 yılında Prix d’Excellence ödülünün sahibi olmuşlardı.

 

1984 yılında New York`a yerleşen Michel Petrucciani, kariyerinin en üretken dönemini burada geçirdi. 1986 yılında Wayne Shorter ve Jim Hall`le birlikte "Power of Three" adlı trio albümünü kaydetti; ayrıca aralarında Dizzy Gillespie`nin de yer aldığı Amerikan caz sahnesinin değişik figürleriyle birlikte çalışmalar yaptı. Fakat Petrucciani`nin asıl önceliği solo piyano albümleriydi, ki bunu şu sözlerle anlatır: "Bir piyanistin ancak kendini çalma yetisi kazandıktan sonra tamamlanabileceğine inanırım. 1993 Şubat`ında solo konserler vermeye başladım ve tek başıma çalarak harika vakit geçirdim. Piyanoyla ilgili pek çok şey keşfediyor ve kitlelerle direkt iletişim kurmayı öğreniyordum. İnanılmaz bir tecrübeydi ve bunu yapmayı çok sevdim." 1994 yılında Paris`te Légion d’honneur nişanıyla onurlandırılan Petrucciani`nin 1990`ların sonundaki hızlı yaşam temposunun bedeli ne yazık ki ağır oldu. Yılda 100`ün üzerinde performans sergileyen ve hatta ölmeden bir yıl önce bu sayıyı 140`a çıkaran sanatçı, ayrıca alkol tüketimini de artırmış ve kokain kullanmaya başlamıştı. Artık koltuk değneği kullanamayacak kadar zayıf düşmüş ve tekerlekli sandalyeyle dolaşmaya başlamıştı. Michel Petrucciani 36. doğum gününden kısa bir süre sonra akciğer enfeksiyonu neticesi hayata veda etti. "Bazen yukardan birinin beni sıradan olmaktan kurtardığını düşünürüm" şeklinde bir beyanı olan sanatçıyla ilgili son sözü çalışma arkadaşlarından Wayne Shorter`a verelim: "Ortalıkta normal diye adlandırılan bir sürü insan geziniyor; kol uzunlukları, bacak uzunlukları ve benzeri ölçüleri doğru, her yönden simetrik. Ancak adeta kolsuz, bacaksız, beyinsiz ve kusurlu gibi yaşıyorlar. Michel`in herhangi bir şeyden şikayet ettiğini asla duymadım. Aynaya bakıp gördüğü şeyden yakınmadı. Michel büyük bir müzisyen ve aynı zamanda büyük bir insandı, çünkü hissetme ve hissettiğini başkalarına aktarabilme yeteneği vardı ve bunu da müziği vasıtasıyla başardı."

 

Michel Petrucciani diskografisi: Flash (1980), Michel Petrucciani Trio (1981), Date with Time (1981), Michel Petrucciani (1981), Estate (1982), Oracle`s Destiny (1982), Toot Sweet (1982), 100 Hearts (1983), Live at the Village Vanguard (1984), Note`n Notes (1984), Cold Blues (1985), Pianism (1985), Power of Three (1986) with Wayne Shorter and Jim Hall Michel plays Petrucciani (1987). Music (1989), The Manhattan Project (1990) with Wayne Shorter, Stanley Clarke, Lenny White, Gil Goldstein and Pete Levin Playground (1991), Live (1991), From the Soul (1991) on December 28, 1991 with Joe Lovano Promenade with Duke (1993), The Blue Note Years (1993), Marvellous (1994), Conference De Presse (with Eddy Louiss) (1994), Au Theatre Des Champs-Élysées (1994), Darn that Dream (1996), Flamingo (with Stéphane Grappelli) (1996), Both Worlds (1998), Live in Germany (1998) and Trio in Tokyo (1999) (with Steve Gadd and Anthony Jackson, recorded in 1997), Solo Live (1999), Bob Malach & Michel Petrucciani (2000), Concerts Inedits/Live (2000), Conversation (2001) with Tony Petrucciani.

 

Arto Peştemalcıgil

 

Cazkolik.com / 29 Ağustos 2012, Çarşamba

 

 

 

 

 

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN


Arto Peştemalcıgil

  • Instagram
  • Email

Yorum Yazın

Siz de yorum yazarak programcımıza fikirlerini bildirin. Yorumlar yönetici onayından sonra sitede yayınlanmaktadır. *.